Snowbike Festival: drie dagen maximale fun in Gstaad

Rechts van me zie ik een pauzerend gezin op ski’s verbaasd naar me kijken. Alhoewel ik het idee heb dat ik totaal geen controle meer heb over mijn fatbike, kan ik een grote glimlach niet onderdrukken. Ik drift met een voet uitgeklikt met hoge snelheid over een smal, off-camber stuk van een rode piste. Het gezin lacht terug, applaudisseert  en ziet nog net dat ik – zonder te vallen – naast de piste beland.

Voordat ik samen met fietsmaat Bart naar de zon van Tenerife vlieg voor een trainingskamp – dat is wel nodig na een paar goede dagen carnaval – even nog terug naar een week met totaal andere omstandigheden. Van 21 tot en met 23 januari deed ik samen met mijn broer Dick voor het eerst mee aan het Snowbike Festival in het Zwitserse Gstaad. Het werd een onvergetelijke ervaring.

Vooraf
Toen de plannen voor Project Elite Powered by 9thwave nog in de kinderschoenen stonden, ontstond na een tip van Nederlands marathonkampioene Hielke Elferink het idee om deel te nemen aan het Snowbike Festival, een driedaagse wedstrijd voor fatbikes in de sneeuw. Dick, die in Zwitserland woont, was al bezig met het bouwen van een fatbike en mij leek het wel een gaaf avontuur. Om het zoveel mogelijk low-budget te houden – Gstaad is geen goedkope plaats – besloten we in Dicks (winter)camper te overnachten. Dankzij sponsor Peerkes Bikeshop kreeg ik de beschikking over een Rocky Mountain Blizzard Fatbike. Voordat ik op vrijdagochtend  aan de start van de eerste etappe stond, had ik daar een keer of vijf op gefietst (waarvan twee keer in de sneeuw) en toen geconstateerd dat fietsen met hele dikke banden een bijzondere, maar zeer vette ervaring is. Dat het Snowbike Festival gaaf zou worden, daar ging ik dus van uit. Maar zo gaaf?

Etappe 1 
30 kilometer / 1000 hoogtemeters

Wat doe je aan als je een koers gaat rijden bij een temperatuur van -10 graden celsius, en je daarbij ook nog eens een flinke Alpencol op- en af moet? Daar hebben Dick en ik voorafgaand aan de eerste etappe lang over gepraat. Alhoewel het verleidelijk is om je super warm aan te kleden, doen we niet al te gek. Als ik samen met de ongeveer tachtig andere deelnemers in het startvak sta, heb ik een goede thermolaag aan (zowel boven- als onderlichaam), een gevoerd jack, een normale lange fietsbroek en een windstopper. Mijn normale Lake-mountainbikeschoenen heb ik ‘luchtdicht’ gemaakt met aluminiumtape, ik heb skisokken aan en uiteraard ook (niet al te dikke) overschoenen. Verder een fleece-buff om de nek, een fleece-band om de oren en aan mijn handen basic-winterhandschoenen met extra binnenhandschoentjes.

Als we aan de eerste licht aflopende geneutraliseerde kilometers bezig zijn, kan ik echter niet wachten op het startschot. En ik ben niet de enige. Overal zie ik bikers met hun handen schudden en dat is ook bij mij het grootste probleem: pijn in de vingers van de kou! Na een kwartiertje mogen we eindelijk los. Als we het dorpje Saanen uitrijden duiken we een besneeuwd wandelpad op. Het tempo gaat de lucht in, mijn hartslag schiet omhoog en mijn benen beginnen meteen pijn te doen. Heel veel ben ik daar niet mee bezig, want ik heb al mijn concentratie nodig om mijn fatbike met mijn koude handen goed door de bochten te leiden.

Mijn banden zijn bijna tien centimeter breed en er zit amper een halve bar druk in. Grip genoeg zou je zeggen, maar als je goed een besneeuwde bocht door wilt is driften de key to succes. Ik kom er snel achter dat de bikers om me heen daar veel gedrevener in zijn dan ik. Hielke en Dick zeker. Op het eerste klimmetje (auw!) rij ik een beetje bij ze weg, maar op het snelle stuk richting de enige col van de dag komen ze me voorbij. Ik kan niet wachten om aan die beklimming te beginnen. Om ze weer in te halen, en om mijn handen op te warmen.

Nou, die zijn zo warm. Met mijn hartslag net boven en net onder mijn omslagpunt werk ik mezelf omhoog. Ik passeer – met moeite – wat bikers, waaronder Dick en Hielke, die nog een tijdje in mijn wiel zit. Van een besneeuwde asfaltweg gaan we via een brede piste een sleepad op. De klim wordt steil, ik moet op blijven letten om grip te houden, maar ik geniet met volle teugen. Door de zon is het uitzicht op de besneeuwde bergtoppen adembenemend. Het is een nieuwe, erg gave ervaring.

Die ervaring wordt nog specialer als ik de top bereik. Bij de verzorgingspost sta ik boven aan een korte, brede maar zeer steile piste. ‘Moet ik hier vanaf?’, vraag ik mezelf af. Dan zie ik een concurrent zonder te twijfelen naar beneden duiken. Oké, niet mieten dus en ik druk mijn voorwiel over het randje. De piste is maar honderd meter lang, maar de snelheid schiet omhoog. Kick! Daarna gaat het verder over een sleepad en dat is ook ultiem. Snelle passages, haarspeldbochten, veel grip. Het is genieten geblazen, al heb ik ook een of twee benauwde momentjes. Gelukkig sta je met die brede banden in de sneeuw ook zo stil.

Eenmaal beneden ligt de streep. Daar kom ik naar 1.46 uur over de finish op een 18e plek, maar net voor Hielke en Dick. Aan hun gezichten te zien hebben zij er net zoveel van genoten als ik.

Etappe 2
33 kilometer / 1100 hoogtemeters

Minder zon, maar gelukkig niet meer zo koud.  De thermobroek laat ik in  de camper en dat is een verstandige keuze. Na een kilometer gaan we namelijk het sleepad dat we gisteren hebben afgedaald omhoog. Alhoewel het pittig is, geniet ik daar maximaal van. Zeker als we langzaam boven de wolken klimmen en de zon langzaam doorbreekt. Voorzover dat mogelijk is op sneeuw vind ik een lekkere cadans. Ik rij ongeveer in de derde, vierde groep en heb vrijwel de hele klim drie man in mijn wiel. Ik leg veel energie in de beklimming, omdat ik weet dat ik de tijdswinst op mijn broer (en Hielke) hard nodig heb.

Na 500 hoogtemeters ligt de top namelijk bij een skistation en van daaruit gaan we over de rode piste naar beneden. Dat hoorde ik een avond eerder pas op de briefing en aan dat idee heb ik tot die tijd nog niet echt kunnen wennen. In die ene week dat ik ooit geskied heb kwam ik op de lange latten al met moeite beneden op een blauwe piste, en nu moet ik met een fiets een rode af? Ik zie wel wel hoe het gaat neem ik me voor en dat is ook wat ik doe als ik zonder al te veel na te denken de piste op ga.

In amper twee kilometer gaan we dezelfde 500 hoogtemeters naar beneden. Over brede stukken, steile stukken, gladde stukken, smalle stukken en vooral schuin-aflopende stukken duik ik op mijn fatbike de diepte in. In mijn hoofd heerst een constante twijfel tussen angst en genieten. Zeker als de snelheid omhoog gaat, mijn achterwiel uitbreekt of ik één been moet uitklikken om op het juiste spoor te blijven. Dat gaat dus niet altijd goed, maar het laatste stuk gaat recht naar beneden en daar komt de kick pas echt binnen. Hoe cool was dit!

Voor nagenieten is echter geen tijd. Hielke heeft op de rode piste de voorsprong die ik bergop op haar gepakt heb zonder problemen gedicht en samen beginnen we aan de laatste twintig kilometer: tien kilometer licht omhoog, en via grotendeels dezelfde route weer terug. Totaal anders dan het begin van de etappe, maar ook dit is bijzonder. Het is vooral racen over langlaufloipes, waar je als fatbiker toch vooral op je eigen kracht en stuurmanskunst bent aangewezen. Het is niet alleen de kunst om op de snelle stukken de bochten zo goed mogelijk te nemen, maar het is ook een kwestie van op de juiste manier de sneeuw lezen en zo de weg van de minste weerstand vinden. Je moet gefocust blijven, anders kost dat kostbare seconden.

Vlak bij het keerpunt gaat het nog een stukje wat steiler omhoog over een half besneeuwde asfaltweg. Het heeft gruwelijk geijzeld en daardoor is het op sommige stukken heel erg glad. Hielke en ik glibberen naar boven. Een keer moet ik zelfs van de fiets af en twee meter voetje voor voetje omhoog schuifelen om verder te kunnen. “Moet ik even helpen, Bambi”, roept Hielke als ze vrolijk bij me wegfietst.

Gelukkig haal ik haar op de stoempstukken op de terugweg weer in. Uiteindelijk kom ik na 2.02 uur als 21e over de streep. Ook Dick zit opnieuw kort achter me; een leuke strijd zo met z’n drieën.

Eliminator Night Race

Een skipiste met een klimmetje van ongeveer 150 meter omhoog en even lange, slingerende afdaling naar beneden. Dat zijn de ingrediënten van de Eliminator Nightrace, een leuk extraatje dat de organisatie voor zaterdagavond heeft verzonnen. Dankzij mijn condititie lukt het me om mijn beperkte stuurgedrag te compenseren en één rondje te overleven, maar daarna lig ik er kansloos uit. Ook voor Dick is het na twee ronden over, maar hij maakt wel indruk op de (overigens erg grappige) speaker van dienst met zijn rijstijl. Hij komt net te kort om een van zijn concurrenten in de laatste bocht te passeren, iets dat geen enkele deelnemer lukt.

Een eliminatorrace in de sneeuw: kort, maar zeer krachtig!

Etappe 3
24 kilometer / 500 hoogtemeters

Het slotstuk van het Snowbike Festival is een korte rit met relatief weinig hoogtemeters, richting het meer van Lauenen, een van de toeristische trekpleisters van het gebied. Op de startklim kan ik me nog redelijk handhaven, maar dan doet broer Dick wat hij vooraf al had aangekondigd: op een van de vals platte stukken komt hij me voorbij, net op het moment dat ik aan het herstellen ben van de startinspanning. Ik kan even niet mee, blijf op honderd meter hangen. Ik kruip langzaam naar ‘m toe. Het wordt een heerlijk gevecht van broer tegen broer, dat ik verlies. Op de laatste top is mijn achterstand tien meter en dan weet ik: die ga ik met mijn techniek in de rest van de etappe niet meer bijhalen.

Inmiddels heb ik ook wel redelijk wat gegeven. Pas als ik het meer bijna voorbij ben en ik me afvraag waar dat mooie meer nu blijft realiseer ik me dat die witte sneeuwvlakte waar ik al een tijdje langs fiets het meer ís. Door opvriezing ligt de langste afdaling van de dag er ook glad bij en daar komt ook Hielke me voorbij. Ik haal haar op het laatste stukje bergop weer in, maar we eindigen volledig Snowbike-style: over een brede piste. Ik laat de remmen los, maar Hielke komt me toch nog voorbij. En alhoewel ze veel harder gaat, lukt het haar wél om de lastige linkerbocht aan het einde goed te nemen. Ik eindig voor de tweede keer deze meerdaagse zonder erg naast de piste en bol vervolgens rustig naar de finish, waar ik na 1.13 uur als 31e over de streep kom.

Daar staat Dick met een brede smile te wachten. Conclusie: wat waren dit drie vette dagen! En gelukkig kon ik de broedertwist met één plekje in mijn voordeel beslissen: Dick wordt 23e, ik 22e.

Resumé Snowbike Festival

Etappes van tussen de twintig en dertig kilometer, een beperkt aantal hoogtemeters. Vooraf was ik een beetje huiverig over hoe het Snowbike Festival qua racen zou zijn. Na drie dagen en bijna vijf uur koersen in de sneeuw kan ik zeggen: het was qua fun een van de vetste evenementen waar ik ooit aan heb deelgenomen. Ook conditioneel kom je bij het Snowbike Festival voldoende aan je trekken. Fatbiken is een stuk zwaarder dan gewoon mtb’en, zeker op de sneeuw. Ik had aan het einde van elke etappe de pijp goed leeg. De organisatie kiest er bewust voor om de etappes niet te lang te doen, vanwege de recreatieve deelnemers en de omstandigheden – denk aan de -10 graden van de eerste dag. Toch denk ik dat het nog gaver zou zijn om de etappes vijf á tien kilometer langer te maken, met bijvoorbeeld een extra klim. Het wordt dan niet alleen iets meer marathonbiken dan xc-biken, het wordt ook nóg meer fun (want meer mooie sneeuwpaden).

Het inschrijfgeld van het Snowbike Festival is – zeker voor Nederlandse begrippen – hoog (meer dan 1000 euro voor het goedkoopste pakket, zonder overnachting). Dick en ik kozen ervoor om te overnachten in een camper en dat ging ondanks de kou prima. We waren ongeveer twee kilometer verwijderd van de start-finish en reden ‘s ochtends telkens omgekleed richting de start. We namen een rugzak met gewone kleren en douche-spullen mee, zodat we meteen na de finish in de sporthal of het zwembad konden douchen. Dat was heerlijk, ook omdat we meteen daarna konden aansluiten bij de (inbegrepen) lunch.

Aan die lunch (en ook het heerlijke avondeten) merk je dat het Snowbike Festival goed georganiseerd is. Als deelnemer kom je niets tekort, alles is perfect geregeld. Ook een meesterzet van de organisatie: het laten overkomen van de bekende Zuid-Afrikaanse talkshow-host Dan Nicholl als presentator/speaker. Hij had met zijn grappen de lachers het hele evenement op zijn hand, en dat droeg bij aan de leuke sfeer die er tussen de ongeveer tachtig deelnemers heerste.

Naast het iets verlengen van de etappes zou de organisatie er goed aan doen om een iets budget-vriendelijkere inschrijfoptie mogelijk te maken. Is die er, dan kan ik iedere mountainbiker aanraden om een keer deel te nemen aan het Snowbike Festival. Het wordt ongetwijfeld een onvergetelijke ervaring. Alleen al om de afdaling van die rode piste.

Dankwoord
Als laatste nog een bedankje naar sponsor Peerkes Bikeshop, voor het ter beschikking stellen van de Rocky Mountain Blizzard. De bike deed het perfect (er waren veel Blizzards in het startvak). Deze fatbike is nog steeds te koop, nu inclusief een paar speciale sneeuwbanden van Vee. Ga je geen spijt van krijgen!